samodzielnie.psycholog@gmail.com

Samodzielnie Gabinet Psychologiczny

(+48) 667 564 461

• 08/01/2019 •

Konstruktywna krytyka

Popełnianie błędów jest nieodłączną częścią naszego życia i świetna okazją do nauki. Przekazując dziecku informacje zwrotne na temat jego postępowania, zachowania czy osiągnięć warto budować przekaz w taki sposób aby nie straciło ono motywacji do dalszej pracy. Słowa krytyki przekazane w nieodpowiedni sposób mogą obudzić w drugiej osobie wiele negatywnych emocji, wpłynąć na spadek samooceny oraz niechęć do dalszych starań. Poniżej opisuję kilka wskazówek odnośnie przekazywania dzieciom informacji zwrotnych i budowania konstruktywnego komunikatu:

1. Skup się na pozytywach. Najpierw zauważ co dziecko zrobiło dobrze, postaraj się aby w Twoim przekazie było kilka pozytywnych informacji zwrotnych i jedna negatywna. Przeplatanie pozytywnych i negatywnych uwag powoduje większą chęć dziecka do poprawienia błędów.

2. Wybierz odpowiedni moment. Zadbaj o dobrą i wspierającą atmosferę, akceptuj dziecko takim jakie jest. Niech wasza relacja będzie dla niego wspierająca. Zadbaj o swój spokój wewnętrzny oraz o dobre samopoczucie dziecka. Pamiętaj aby nie krytykować w obecności innych.

3. Strzeż się generalizowania. Wyrzuć słowa „zawsze”, „nigdy”, „wszystko”, „każdy”. Przeczytajmy: „Zawsze się spóźniasz”, „Każde zdanie ma błąd ortograficzny”, „Chyba wszystko jest tutaj do poprawy”- moim zdaniem ciężko się czyta takie komentarze, a co dopiero słucha! Wyrzuć te słowa ze swojego słownika. Czy nie lepiej brzmi: „Zdania są dobrze zbudowane, trzeba tylko poprawić błędy ortograficzne”?



4. Skup się na zachowaniu, nie na osobie. Zamiast mówić „Jesteś niemiły”, „Jesteś bałaganiarą” , powiedz „Nie podoba mi się, kiedy zabierasz zabawki kolegom bez pytania” lub „Twój pokój potrzebuje generalnych porządków”. Dzięki temu nie naruszasz samooceny dziecka, a skupiasz się na poprawie zachowania.

5. Daj dziecku wskazówkę jak może poprawić swoje zachowanie. Powiedz co może zrobić, zamiast „Znowu nie wyrzuciłeś śmieci, pomimo że Cię o to prosiłam” powiedz np.: „Nie wyrzuciłeś śmieci, chciałabym żebyś to zrobił przed pójściem do ogrodu”. Wyznacz porę wykonania czynności, podpowiedz od czego dziecko może zacząć wykonując zadanie.

6. Nie zawstydzaj dziecka. Nie porównuj z innymi. Krytykowanie w obecności innych lub porównywanie do rodzeństwa, rówieśników może mieć niebezpieczne dalekosiężne skutki np. niska samoocena, trudności w podejmowaniu wyzwań, brak wiary we własne siły.

7. Krytykuj zachowania na które dziecka może w realny sposób wpłynąć. Jeśli dziecko ma problemy z koordynacją ruchową bądź wyrozumiały i cierpliwy kiedy długo uczy się jazdy na rowerze lub pływania. Nie wymagaj od dziecka, które ma trudności z koncentracją uwagi, że w kilkanaście minut zapamięta krótką rymowankę. Bądź wyrozumiały :)